10 Cuiabá: de (on)zin van de Copa

Cuiabá is de hoofdstad van de deelstaat Mato Grosso. Het stedelijk gebied, samen met zusterstad Varzea Grande, telt zo'n 950.000 inwoners en staat bekend als heetste stad van Brazilië. De meeste toeristen komen naar de stad om vanuit hier de nabijgelegen natuurgebieden (zoals de Pantanal en Chapada dos Guimarães) te bezoeken. Naast het hoogtepunt, in Cuiabá ligt het geografische middelpunt van Zuid-Amerika, is er hier namelijk niet zo gek veel te doen. Desondanks heeft Cuiabá gelobbyd om hostcity van het Wereldkampioenschap Voetbal 2014, de ´Copa´, te zijn (zie ook Website Fifa). Met succes: in deze stad zullen 4 wedstrijden worden gespeeld.

Ondanks dit beperkte aantal neemt Cuiabá de Copa meer dan serieus. Cuiabá lag ten tijde van ons bezoek letterlijk helemaal open. Er wordt gebouwd aan een uitbreiding van het vliegveld en de hele wegenstructuur wordt aangepakt. En er werd gebouwd aan een nieuw stadion, Arena Pantanal. Dit stadion dat in april wordt geopend is op dit moment vooral bekend vanwege de brand in oktober (en de recente berichtgeving dat deze brand wellicht toch ook tot structurele schade heeft geleid).

Er is relatief veel negatieve publiciteit over de Copa. Veel Brazilianen staan niet achter het toernooi vanwege de hoge kosten (die deels op zouden gaan aan corruptie). En terwijl sprake zou zijn van een economische groei, worden veel dagelijkse producten steeds duurder. Prijsstijgingen in het openbaar vervoer zijn daarom aanleiding van de recente protesten. Buiten Brazilië is er veel kritiek op de organisatie, omdat Brazilië achter zou lopen met de voorbereiding: stadions zijn niet op tijd klaar en er gaan veel dingen mis.

Cuiabá zette me aan het denken over de (on)zin van de Copa. In principe wordt het natuurlijk een leuk evenement:  Brazilië is immers hét voetballand bij uitstek. Ook denk ik dat wij (of een ander Europees land) zo'n evenement met de bijbehorende bouwactiviteiten ook niet binnen de gestelde tijd en zéker niet het gestelde budget kunnen. Dat lukt al niet bij de aanleg van de Noord-Zuidlijn, de Fyra of de organisatie van een Floriade (alleen is er bij ons weinig verontwaardiging over de overschrijding van de kosten). En qua stadionbouw is er in Nederland ook wel het één en ander fout gegaan. Overigens zijn hier ook genoeg steden, zoals Rio de Janeiro, Brasília of Belo Horizonte, die al wel klaar zijn.

Maar feit is dat er bij de organisatie nogal wat geld verspild dat beter besteed had kunnen worden. En ik vind dat de investeringen in Cuiabá daarbij horen. De stad, op minimaal 2 uur vliegen van de andere steden, wordt voor vier wedstrijden helemaal op zijn kop wordt gezet om infrastructuur te realiseren die na de Copa waarschijnlijk overbodig is. Terwijl rondom de stad kwetsbare natuurgebieden, de Pantanal en met name de Cerrado, waar de afgelopen decennia grote delen hebben moeten wijken voor de landbouw en vleesproductie. Mijn conclusie: wel een Copa, maar houd die in de grote steden waar de infrastructuur al is. En gebruik het extra geld voor duurzame investeringen: onderwijs of behoud van natuur.

Arena Pantanal

Cuiabá zal stralen tijdens de Copa