4 Praça das Artes São Paulo

Het centrum van São Paulo blijft het kloppend hart van de stad. In 1544 startten de jezuïeten hier hun missiepost. Lang bleef de stad een kleine plaats. In de 19e eeuw begon de stad te groeien tot de metropool die het nu is; een stad van ca. 11 miljoen inwoners, een metropool van ruim 20 miljoen inwoners. Het centrum heeft altijd een belangrijke functie gehad: zakelijk, daarom de vele bankgebouwen en de centrale markt, religieus met de kathedraal, en cultureel. Één van de belangrijkste culturele instituten is Theatro Municipal de São Paulo, een enigszins bombastische kopie van de Parijse opera.

 

In de onstuimige groei van São Paulo zijn veel functies, zoals de belangrijkste musea, naar andere plaatsen gegaan, onder andere naar de Avenida Paulista. Desondanks is altijd geïnvesteerd in centrumgebied. Belangrijke interventies waren de ondertunneling en parkachtige inrichting van de Vale do Anhangabaú (jaren '90) en de metrotoegang van Paulo Mendes da Rocha op het Praça do Patriarca (2002). Deze investeringen lijken te hebben geholpen: ik vond de uitstraling van het centrumgebied beter dan tijdens mijn vorige bezoeken, het is een prettige plek geworden om (overdag) te verblijven. (Overigens zal de opvallende aanwezigheid van héél veel politie daar zeker aan bijdragen: het is duidelijk dat de autoriteiten controle op het centrum houden.)

 

Praça do Patriarca

 

Praça das Artes

Een nieuw project in de opwaardering van het centrum is het Praça das Artes (2012). In het blok achter Theatro Municipal is een cultureel centrum ingevoegd in het bestaande stedelijk weefsel. Het plan bestaat uit een plein, dat onder de nieuwe gebouwen doorloopt (en beschutting biedt tegen de zon) waardoor nieuwe routes en ontmoetingen (kunnen) ontstaan die letterlijk door het gebouw lopen. In het project is het historische conservatorium aan de Avenida São Joao opgenomen. Verder is een gevel van een voormalige bioscoop aan de Valé Anhangabaú behouden. De bebouwing is verder stoer van karakter: de betonnen muren met verspringende ramen sluiten goed aan bij de omliggende bebouwing. Het plein dat opent naar de Valé zal in de tweede fase worden geopend. Onder het gebouw is een parkeergarage gerealiseerd.

 

Doel van het project is ruimte te bieden aan activiteiten waarvoor in het Theatro Municipal geen ruimte meer is. Een aantal gezelschappen zijn in het complex gehuisvest. Verder omvat het complex onder andere scholen, een museum, een documentatiecentrum, restaurants en een parkeergarage.

Helaas was het complex tijdens ons bezoek (26-12-2013) vanwege vakantie helemaal gesloten. Daardoor hebben wij niet de binnenkant van het complex en daarmee de kwaliteiten kunnen zien. De bebouwing bestaat namelijk uit gestapelde culturele programma's. Op de site archdaily staan schema's die de opbouw van het programma weergeven.

Het Praça das Artes is door Icon Magazine uitgeroepen tot gebouw van het jaar 2013. Zie Icon Magazine. En terecht. Een gebouw dat zich zo goed voegt in de stad, nieuwe ontmoetingen mogelijk maakt en het centrum cultureel weer op de kaart zet. En een initiatiefnemer die dat op deze plek durft!