Rob´s Brazilian Blog: 7 Oscar's Brasília

Até o céu de Brasília ele conseguiu deixar mais bonito...

Een enorm billboard op een gebouw. Ter herinnering aan een architect die een jaar eerder overleden is. En in een stad die deze architect toen een staatshoofdwaardig afscheid gaf waar. In Nederland ondenkbaar. Maar deze architect is Oscar Niemeyer en deze stad is Brasília.

Oscar Niemeyer's funeral cortege arrives at Planalto Palace in Brasilia. 6 December 2012

afscheid Oscar Niemeyer (bron: BBC)

Maar Oscar Niemeyer is meer dan een architect, hij is een legende. Met Brasília als hét hoogtepunt van zijn werk. In opdracht van president Juscelino Kubitschek en met architect Lucio Costa bouwde hij in 1956 in het binnenland van Brazilië de nieuwe hoofdstad; Niemeyer tekende hier onder meer voor de monumentale regeringsgebouwen. Een ander hoogtepunt van zijn werk is het hoofdgebouw van de Verenigde Naties in New York. Niemeyer is ook legendarisch vanwege zijn hoge leeftijd én het feit dat hij tot het eind actief is gebleven. Het resultaat is een enorm oeuvre van meer dan 600 werken waarmee hij letterlijk vorm gaf aan Brazilië. Een oeuvre dat overigens nog steeds groeit, op dit moment worden er nog ontwerpen van hem uitgevoerd. En daar zit misschien wel het knelpunt, Niemeyer begon zichzelf te herhalen, maar opdrachtgevers van een legende zijn misschien wel wat minder kritisch. Daardoor hebben de gebouwen van pak 'em beet de laatste 20 jaar helaas niet meer de kwaliteit van zijn eerdere werk. Zie ook artikel. (Het is overigens niet te hopen dat al deze gebouwen de status ´erfgoed´ krijgen' wat in dit artikel gesuggereerd wordt).

Maar tijdens een bezoek aan Brasília malen we daar niet om. De gebouwen van dit project, misschien wel hét hoogtepunt van de 20e eeuwse architectuur en stedenbouw (en mede daardoor inmiddels aangewezen als Unesco Werelderfgoed) maken hem, terecht, legendarisch. Het Congres met aan weerszijden de ministeries, de kathedraal, het Palácio Itamaraty en het Palácio do Planalto, hoogtepunten langs de Eixo Monumental en aan het Praça dos Três Poderes. De beleving van deze gebouwen in deze immense ruimte en de luchten daarbij is fantastisch en de reis naar Brasília meer dan waard!

Dat hier later de Biblioteca Nacional de Brasília (2006) en het Memorial dos Povos Indígenas (1987) aan zijn toegevoegd, tja, dat zullen we nu in de euforie maar even door de vingers zien. Gelukkig zijn er ook relatief betere recente toevoegingen, het Memorial JK (1981) en Museu Nacional da República (2006). Desondanks blijft de bebouwing van het oorspronkelijke project dé attractie. Want, met de silhouetten die Oscar hier heeft gerealiseerd is inderdaad zelfs de hemel van Brasília een stukje mooier geworden!